Bliksembeveiliging op boten en jachten

Een bliksemafleider is bedoeld om de elektrische energie, die gedurende korte periodes kan oplopen tot enkele duizenden volts en ampères, op te vangen en naar de aarde te geleiden. Dit wordt bereikt door alle geleidende onderdelen aan boord met elkaar en met de aarde te verbinden, zodat er een consistent elektrisch potentiaal ontstaat. Als de installatie goed is uitgevoerd, kan op die manier worden voorkomen dat de bliksem op mensen inslaat en kan de schade aan de boot tot een minimum worden beperkt. Afhankelijk van de gewenste beschermingsklasse en de constructie van de boot worden één of meer koperen of stalen bliksemafleiders aan de masttop en aan andere blootgestelde delen bevestigd. Als deze installatie vakkundig is uitgevoerd, ontstaat er een beschermende zone die alle delen van een schip bestrijkt. De energie van de bliksem wordt via de bliksemafleider naar de aarde afgevoerd.

Op zeiljachten gebeurt dit via de metalen mast, de tuigage en de stagen. Zowel zeiljachten met een houten mast als motorjachten gebruiken een koperen kabel om de energie naar de aarde te geleiden. Zorg in ieder geval dat de bliksemafleider en de geleiders de juiste afmetingen hebben. Aarding geschiedt via een stalen romp, een geïnstalleerde aardingsplaat of de kiel. Jachteigenaren moeten ervoor zorgen dat de aarding ook bij het hellen onder water blijft. Ook al kan de bliksem nu door een boot of een jacht worden geleid, toch moet er ook binnenin een potentiaalvereffening worden uitgevoerd, ter bescherming tegen gevaarlijke spanning en vonkoverslag. Dit betekent dat alle geleidende delen met elkaar en met de aarde verbonden moeten zijn. Daartoe behoren bijvoorbeeld het fornuis, de gootsteen en de wastafels, de batterijen. Opmerking: de geleidingsverbindingen moeten bestand zijn tegen de enorme bliksemstroom. De meeste standaard connectoren die normaliter aan boord worden gebruikt, zijn daarvoor niet geschikt.

In tegenstelling tot de conventionele methode van bliksemafleiding, is er nu een alternatieve methode op de markt om bliksemschade aan boord te voorkomen. Het zogenaamde DDCE-systeem van Dinnteco maakt gebruik van het principe van potentiaalvereffening en zorgt ervoor dat er in een beschermd gebied rondom de boot of het jacht helemaal geen blikseminslag kan optreden. De overtollige negatieve ladingen worden via de DDCE uit de lucht geabsorbeerd en via de aarding afgevoerd. Dit proces elimineert positief geladen opwaartse stroom en voorkomt zo de vorming van een bliksemkanaal of een geleidende bliksem binnen de dekkingsstraal van het toestel. Naarmate de DDCE groter is, kan het toestel meer negatieve lading afvoeren en wordt het beschermde gebied groter. Het systeem vereist alleen een adequate aarding en heeft geen stroomvoorziening nodig.

Het systeem was oorspronkelijk ontwikkeld voor de bescherming van gebouwen, maar is speciaal voor toepassingen op zee verder ontwikkeld en belooft een zeer efficiënte vermindering van de kans op blikseminslag in het beschermde gebied. Als het DDCE-systeem op de juiste wijze is geïnstalleerd, wordt het door Pantaenius erkend als een adequaat bliksembeveiligingssysteem. In Europa wordt het DDCE-systeem momenteel exclusief verkocht door het in Hamburg gevestigde bedrijf ELNA, dat gespecialiseerd is in veiligheids- en communicatietechnologie en in elektrische componenten op het gebied van luchtvaart, scheepvaart en voertuigtechnologie.