Σωστή αγκυροβόληση

Τα κρυστάλλινα νερά, οι ευχάριστες θερμοκρασίες και τα γραφικά ταβερνάκια σε ωραίους κόλπους, αποτελούν πόλο έλξης για  τα  σκάφη αναψυχής κατά την διάρκεια του καλοκαιριού.

Δεν είναι όμως λίγες οι φορές όπου κατά την δύση του ηλίου  αρχίζει να φυσάει ξαφνικά και ο άνεμος δυναμώνει με το πέρασμα της ώρας. Σαν συνέπεια κάποιο σκάφος, πρώτο αρχίζει να μετακινειται στον κόλπο με την άγκυρα του να  σέρνεται. Κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορει και άλλα να ξεσύρουν ή αυτό να συμπαρασύρει και άλλα κατά την κίνηση του. Στο σκοτάδι δεν φαίνεται καθόλου αν και πόσο προβληματική είναι η κατάσταση – σε κάθε περίπτωση μια τέτοια συνθήκη προκαλέι έντονο στρες και ανησυχια .

Την ίδια ώρα άλλα σκάφη παραμένουν στην μέση του κόλπου ασφαλή, παρακολουθώντας τα δρώμενα.

Γιατί όμως κάποια επηρεάζονται ενώ άλλα όχι;

Είναι δύσκολο να εξακριβωθεί σε κάθε περίπτωση τι είναι αυτό που οδήγησε  ένα σκάφος να ξεσύρει  και ένα άλλο όχι, αλλά συνήθως τα σκάφη που δεν ξεσέρνουν λαμβάνουν  σοβαρά υπόψη τρία πράγματα:

Πρώτον, ενημερώνονται για την περιοχή και γνωρίζουν ότι ο καιρός μπορεί να μεταβληθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Δεύτερον, υπολογίζουν και απελεθερώνουν ικανό έκταμα καδένας ανάλογα με το μέγεθος και τον τυπο του σκαφος . Επιλέγουν να τοποθετήσουν βαριδι παρά τη σχετικά κοντή καδένα εφόσον πρόκειται για πολυσύχναστο κόλπο.

Και τρίτον, ένα μέλος του πληρώματος κολυμπά με μάσκα και αναπνευστήρα για να βεβαιωθεί ότι η άγκυρα είχε βυθιστεί στον πυθμένα.

Παράλληλά, επειδή κατά την διάρκεια της νύχτας  κανείς δεν επαναπάυεται ότι- παρόλο που η αγκυροβόληση έγινε σωστά – άλλοι παράγοντες δεν μπορούν να δημιουργήσουν απρόοπτο πρόβλημα. Για παράδειμα το χαλάρωμα της άγκυρας ενός άλλου σκάφους να παρασύρει και τη δική τους .

Για τον λόγο αυτό, η οργάνωση κατά τη διάρκεια της νύχτας σε βάρδιες, η διόπτευση και παρακολούθηση της άγκυρας και της θέσης του σκάφους σε σχέση με τη στεργιά βοηθάει για την αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων.

Κατά κανόνα, η σωστή αγκυροβόληση σημαίνει καλή προετοιμασία. Σίγουρα μπορείτε να  βρείτε αναλυτική πληροφόρηση  για τη σωστή προετοιμασία και τους ελιγμούς αγκυροβόλησης στα χιλιάδες σχετικά βιβλία που κατά καιρούς έχουν γραφτεί . Στο παρόν άρθρο παρέχονται απλά ορισμένες συμβουλές που βασίζονται τόσο στην δική μας εμπειρία όσο και στην εμπειρία των πελατών μας:

Βάρος και μέγεθος της δευτερεύουσας άγκυρας

Με βάση τα παραπάνω συνιστάται να έχετε διάφορες άγκυρες στο σκάφος, για διαφορετικούς βυθούς αγκυροβόλησης. Κάθε μία από αυτές τις άγκυρες πρέπει να μπορεί να συγκρατεί το σκάφος μόνη της όσον αφορά το βάρος. Πληροφορίες για το απαιτούμενο μέγεθος παρέχονται συνήθως από τους κατασκευαστές με σχετικούς πίνακες. Μερικές φορές σε αυτούς τους πίνακες αναφέρεται ότι η δευτερεύουσα άγκυρα μπορεί να είναι πιο μικρή ή πιο ελαφριά από την κύρια άγκυρα, αλλά αυτό δεν προτείνεται.

Πολύ συχνά βλέπουμε μια μικρότερη πρυμναία άγκυρα που χρησιμοποιείται π.χ. σε αρχιπελάγη για να συγκρατεί την πρύμνη στη θέση της, παρόλο που δεν προορίζεται γι’αυτό. Η καλύτερη λύση για αυτές τις περιπτώσεις είναι τα σκάφη να ασφαλίζονται με πρυμάτσες σεβόμενοι βέβαια τους κανονισμούς και τους νομούς. Η πρυμναία άγκυρα έχει μόνο υποστηρικτικό ρόλο.

Ένας ολοκληρωμένος εξοπλισμός βοηθητικής άγκυρας δεν χρησιμεύει μόνο ως υποκατάστατο σε περίπτωση ζημιάς ή απώλειας της κύριας άγκυρας. Μπορεί επίσης να περιορίσει τον κύκλο κίνησης του σκάφους γύρω από την άγκυρα σε στενά και πολυσύχναστα αγκυροβόλια, διευθετώντας τον σε σχήμα V ως δεύτερη άγκυρα πλώρης. Η δεύτερη άγκυρα πλώρης είναι επίσης ένα χρήσιμο μέτρο ασφαλείας σε ισχυρούς ανέμους. Τέλος, ο εξοπλισμός της βοηθητικής άγκυρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί με το ρεύμα σε παλιρροϊκές περιοχές, έτσι ώστε να μην απαιτείται νέος ελιγμός αγκυροβόλησης όταν η φουσκονεριά υποχωρεί. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η βοηθητική άγκυρα πρέπει να μπορεί να συγκρατεί το σκάφος μόνη της, τουλάχιστον για κάποιο χρονικό διάστημα.

Γρήγορο ανεξέλεγκτο φουντάρισμα της καδένας της άγκυρας:

Ένας άλλος πιθανός λόγος για το σύρσιμο της άγκυρας, είναι ότι η καδένα μπορεί να έχει εμποδίσει την άγκυρα να διεισδύσει στον βυθό. Αυτό μπορεί να συμβεί, για παράδειγμα, εάν η καδένα απελευθερωθεί ανεξέλεγκτα επειδή κάποιος απλά έχει λύσει το φρένο στον εργάτη. Τη δεδομένη στιγμή, η άγκυρα μπορεί να μην έχει στρίψει ακόμα σωστά ενώ η καδένα ακουμπάει ήδη στα νύχια. Στη χειρότερη περίπτωση, το σκάφος τραβάει ολόκληρο τον σωρό της καδένας στον πυθμένα προτού το νύχι εισχωρήσει στον βυθό.

Για την αποφυγη του παραπάνω, είναι καλύτερο να πλεύσετε μία φορά στο επιθυμητό σημείο αγκυροβολίου πριν από την τελική κίνηση αγκυροβόλησης και να προσδιορίσετε τον βυθό και το βάθος του νερού πριν εκτελέσετε τον πραγματικό ελιγμό. Τότε θα είστε σε θεση να γνωρίζετε πόσα μέτρα καδένας χρειάζονται μέχρι τον πυθμένα της θάλασσας και θα μπορέσετε να αρχίσετε να την φουντάρετε ελεγχόμενα όταν το σκάφος δεν κινείται πλέον. Μόλις η άγκυρα βρεθεί στον πυθμένα της θάλασσας, το σκάφος θα πρέπει να αρχίσει αργή κίνηση προς τα πίσω ενώ η καδένα παράλληλα συνεχίζει να φουντάρεται ελεγχόμενα μαζί με την άγκυρα. Αυτό διασφαλίζει ότι η άγκυρα μπορεί να στρίψει ελεύθερα στον βυθό και να ‘θαφτεί’. Σε κάποιο σημείο της διαδικασίας καλό είναι να κάνουμε και ένα μικρό ‘κράτημα’ στο φουντάρισμα ενώ το σκάφος συνεχίζει να κινίαι αναποδα προκειμένου να δύμε αν η άγκυρα κρτάει καλά και η καδένα τεντόνει. Το σύρσιμο της αγκύρας  γίνεται αντιληπτό από τους κραδασμούς στην καδένα. Αν η καδένα είναι άκαμπτη, η άγκυρα συγκρατείται.

Ελιγμός αγκυροβόλησης και εξοπλισμός άγκυρας

Με αυτή την τελευταία κίνηση (έλεγχο) ίσως αποφευχθεί και άλλη μια σημαντική αιτία συρσίματος που έχουμε όταν η άγκυρα δεν έχει μαγκώσει. Η άγκυρα πρέπει πάντα να τραβιέται με τάση στον πυθμένα και να ελέγχουμε το κράτημα της. Ομολογουμένως, η δύναμη του ανέμου που επενεργεί στο σκάφος μπορεί επίσης να βυθίσει την άγκυρα ώστε να κρατήσει με το πέρασμα της ώρας. Προσοχή ειδικά σε ήρεμα νερά, η εντύπωση ότι η άγκυρα συγκρατεί καλά μπορεί να είναι παραπλανητική. Μπορεί να συγκρατεί επιφανειακά αλλά να ξεσύρει όταν αρχίσει να φυσάει. Για τον λόγο αυτό πρέπει  να ελέγξετε το κράτημα  της άγκυρας.

Όταν απελευθερωθεί το απαιτούμενο μήκος της καδένας, η καδένα επιφορτίζεται και το σκάφος σταματά. Στην ιδανική περίπτωση, η καδένα γίνεται αργά άκαμπτη και η πλώρη ευθυγραμμίζεται προς την κατεύθυνση της άγκυρας. Αυτό είναι ήδη ένα καλό σημάδι. Αν η πλώρη δεν γυρίσει, κάτι δεν πάει καλά.

Σωστή διείσδυση της άγκυρας στον πυθμένα

Εφόσον παραστεί η ανάγκη μπορείτε να  εκτελέσετε τον ελιγμό αγκυροβόλησης και με τα πανιά. Ο φλόκος θα πρέπει να μαζευτεί εγκαίρως για να υπάρχει χώρος στο μπροστινό κατάστρωμα, αλλά η μαΐστρα μπορεί να παραμείνει. Αν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για τη συγκράτηση της άγκυρας, επαναλάβετε τον ελιγμό. Καλύτερα να επαναλάβετε τρεις φορές, παρά να παρασυρθεί το σκάφος στη μέση της νύχτας και με δύσκολες καιρικές συνθήκες (αέρας /βροχή.)

Αν είναι εφικτό, ελέγξτε αν η άγκυρα έχει εισχωρήσει στον πυθμένα. Εάν το σκάφος βρίσκεται σε βάθος κολύμβησης με αναπνευστήρα, μπορείτε εύκολα να κολυμπήσετε μέχρι την άγκυρα ακολουθώντας την καδένα έως σε βάθος πέντε μέτρων. Είστε τυχεροί αν αγκυροβολήσετε σε διαυγή νερά - σε αυτήν την περίπτωση μπορείτε μερικές φορές να δείτε την άγκυρα από την επιφάνεια. Εάν βρίσκεστε σε κρύα θάλασσα, καλό είναι να έχετε μαζί σας μια στολή κατάδυσης. Μια άγκυρα που έχει ελεγχθεί οπτικά, παρέχει μία επιπλέον αίσθηση ασφάλειας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν σκοπεύετε να αποβιβαστείτε από το σκάφος.

Σωστή στερέωση της άγκυρας στην καδένα

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ακόμα και αν η άγκυρα στην αρχή συγκρατείται, μπορεί να ξεσύρει αργότερα. Ακόμη και η μετακίνηση του σκάφους γύρω από την άγκυρα μπορεί, σε ακραίες περιπτώσεις, να προκαλέσει την απώλεια του κρατήματος γι’αυτό πρέπει να περιορίζεται όσο το δυνατόν περισσότερο, ειδικά όταν πρόκειται για σκάφη που τείνουν να ταλαντεύονται. Μια δεύτερη άγκυρα ή  ένα βαρίδι άγκυρας που κατεβαίνει μέχρι ακριβώς πάνω από τον πυθμένα σίγουρα μπορούν να βοηθήσουν. Οι μετατοπίσεις ή οι ριπές του ανέμου ενδέχεται να έχουν παρόμοιο αποτέλεσμα με την ταλάντευση: η άγκυρα επιφορτίζεται ξαφνικά εγκάρσια προς την κατεύθυνση του ανέμου.   

Ο εξοπλισμός της άγκυρας μπορεί να μετριάσει ένα μέρος αυτού του κινδύνου. Εάν είναι δυνατόν, η καδένα δεν θα πρέπει να συνδέεται απευθείας στην άγκυρα διότι, σε αυτήν την περίπτωση, οι κινήσεις της καδένας μεταδίδονται απευθείας στην άγκυρα. Στο σημείο σύνδεσης μπορεί να τοποθετηθεί ένα στριφτάρι με μάτι κλειδί, ώστε η άγκυρα να μπορεί περιστρέφεται γύρω από τον διαμήκη άξονά της. Σε αυτό μπορεί να στερεωθεί ένας κυρτός κρίκος καδένας που παρέχει στον τελευταίο σύνδεσμο της καδένας χώρο για κίνηση, έτσι ώστε η καδένα να μπορεί να περιστρέφεται γύρω από την άγκυρα χωρίς η ίδια η άγκυρα να αρχίσει αμέσως να κινείται.

Αν η άγκυρα κινείται πάνω σε ραουλό πλώρης, οι κρίκοι μπορεί να δυσχεράνουν την κίνηση.. Σε αυτήν την περίπτωση, μία εναλλακτική λύση είναι ένα στριφτάρι άγκυρας, το οποίο έχει δύο συνδέσμους και είναι καμπυλωτό έτσι ώστε η άγκυρα να στρίβει αυτόματα στη σωστή κατεύθυνση λόγω της βαρύτητας όταν βιράρεται. Υπό οποιεσδήποτε συνθήκες πρέπει κατά την ανύψωση ή σε περίπτωση ξαφνικών μεταβολών του ανέμου, να θυμάστε ότι η άγκυρα συγκρατείται με ασφάλεια μόνο όσο η έλξη ενεργεί οριζόντια στον πυθμένα. Μόλις το τράβηγμα ενεργήσει προς τα πάνω, υπάρχει κίνδυνος να ελευθερωθεί η άγκυρα.

Μήκος καδένας και σημαδούρα αγκυροβόλησης

Το μήκος της καδένας της άγκυρας που πρέπει να χρησιμοποιηθεί ώστε να εμπλέκεται οριζόντια με τον άξονα της άγκυρας συνήθως υπολογίζεται από έναν εμπειρικό κανόνα. Η βιβλιογραφία περιέχει ένα ευρύ φάσμα πληροφοριών, από το τετραπλάσιο του βάθους νερού για την καδένα έως το δεκαπλάσιο του βάθους νερού για το σχοινί. Αυτοί οι εμπειρικοί κανόνες είναι τόσο παλιοί, όσο και αμφιλεγόμενοι. Δεν λαμβάνουν υπόψη ότι η καδένα της άγκυρας κρέμεται περιγράφoντας μία καμπύλη και όχι μία ευθεία γραμμή. Κατ τέτοιο λαμβάνεται όμως υπόψη στον ακόλουθο τύπο, τον οποίο έφτιαξε ο MatthiasWagner, πελάτης της Pantaenius:

 L=√Y(Y+2a)

Το Y είναι το βάθος της άγκυρας και το a είναι μία παράμετρος που εξαρτάται από το σκάφος και την ένταση του αέρα και πρέπει να προσδιοριστεί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μήκος καδένας L. Μπορείτε να βρείτε την αναλυτική διάρθρωση στον ισότοπο του Wagner. Αυτό μπορεί να γίνει κάπως πιο εύκολα με την εφαρμογή AnchorChainCalculator, την οποία ανέπτυξε ο Wagner. Η εφαρμογή απαιτεί μόνο την εισαγωγή ορισμένων δεδομένων του σκάφους και των καιρικών συνθηκών και στη συνέχεια παρέχει το μήκος της καδένας, όπου η γωνία επαφής στην άγκυρα είναι μηδέν. Από την άλλη πλευρά, εάν το μήκος της καδένας είναι περιορισμένο, η εφαρμογή εμφανίζει τη γωνία επαφής και το αναμενόμενο φορτίο.

Για μία επισκόπηση του μήκους της χρησιμοποιούμενης καδένας, είναι χρήσιμος ένας μετρητής καδένας ή η σηματοδότηση της καδένας ανα διαστήματα. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι χρήσιμο το σημάδεμα ανά πέντε μέτρα. Μερικές φορές, η καδένα της άγκυρας σημαδεύεται με βαφή σε σπρέι. Αυτό, ωστόσο, πρέπει να επαναλαμβάνεται σχετικά συχνά λόγω της διάβρωσης. Εναλλακτικά, διατίθενται έγχρωμες πλαστικές πλακέτες που πρεσάρονται στους κρίκους της καδένας. Και αυτές, ωστόσο, μπορεί να χαθούν με την πάροδο του χρόνου, ειδικά όταν χρησιμοποιείτε εργάτη. Σε κάθε περίπτωση, το σημάδεμα είναι χρήσιμο.

Σωστή αγκυροβόληση με βαρίδι άγκυρας

Σε ένα απλόχωρο αγκυροβόλιο είναι σχετικά εύκολο να χρησιμοποιείτε όση καδένα χρειάζεται. Με την προϋπόθεση ότι το σκάφος έχει αρκετό αποθηκευτικό χώρο, αντέχει το βάρος και μεταφέρετε επαρκή καδένα μαζί σας. Η κατάσταση είναι διαφορετική όταν πρόκειται π.χ. για μικρά σκάφη που δεν μπορούν να στοιβάζουν μακριές αλυσίδες άγκυρας ή για στενά ή πολυσύχναστα αγκυροβόλια. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι σκόπιμο να χρησιμοποιείτε ένα βαρίδι άγκυρας για να μπορείτε να αγκυροβολείτε με σχετική ασφάλεια παρά το περιορισμένο μήκος της καδένας.

Το βαρίδι άγκυρας φουντάρεται στην καδένα ή στο σχοινί της άγκυρας με τη βοήθεια ενός δεύτερου σχοινιού μέχρι ακριβώς πάνω από τον πυθμένα. Βοηθά να παραμένει η καδένα στον πυθμένα και να μειώνεται η γωνία έλξης στην άγκυρα. Στην αγορά υπάρχουν έτοιμα βαρίδια άγκυρας από μόλυβδο με χυτό σύρμα και τροχαλία. Εάν βέβαια δεν έχουμε μαζί μας αλλά προκύψει η ανάγκη να χρησιοποιηθεί βαρίδι άγκυρας, μπορεί εύκολα να αυτοσχεδιαστεί. Για παράδειγμα, μπορείτε να φουντάρετε προσεκτικά έναν κουβά με πέτρες ή να χρησιμοποιήσετε έναν μικρό πτυσσόμενο γάντζο συνδεδεμένο με ένα μεγάλο αγκύλιο.

Σωστή τοποθέτηση της σημαδούρας αγκυροβόλησης

Ακόμη και με την καλύτερη προετοιμασία και απρόσκοπτους ελιγμούς αγκυροβόλησης, μπορεί να προκύψει κίνδυνος: η άγκυρά σας μπορεί να απελευθερωθεί από άλλες άγκυρες. Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί εάν τα γειτονικά αγκυροβολημένα σκάφη μετακινηθούν ή απελευθερώσουν τη δική σας άγκυρα στην διαδικασία ανελκυσης της δικής τους. Αυτό δεν μπορεί να αποφευχθεί εντελώς, αλλά με μια σημαδούρα αγκυροβόλησης στη δική σας άγκυρα η οποία δείχνει τη θέση της και βοηθάει τους άλλους να τηρήσουν μια επαρκή απόσταση, μπορεί σε κάποιο βαθμό να αποτραπεί.

Πρακτικό όφελος: ένα αρκετά δυνατό σχοινί στη σημαδούρα αγκυροβόλησης μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως ‘’κλέφτης’’ και να βοηθήσει κατά την ανάκτηση της άγκυρας. Προσαρτημένη στο αντίθετο άκρο της καδένας, η γραμμή διαδρομής επιτρέπει μία διαφορετική γωνία έλξης στην άγκυρα. Εάν η άγκυρα δεν μπορεί πλέον να απελευθερωθεί συμβατικά - για παράδειγμα, επειδή έχει κλίση - υπάρχει τουλάχιστον μια πιθανότητα να την τραβήξετε κατακόρυφα στη γραμμή διαδρομής. Επιπλέον, η άγκυρα επισημαίνεται με τη γραμμή διαδρομής σε περίπτωση που πρέπει να ανακτηθεί από δύτη.

Το κατάλληλο υλικό για αγκυροβόληση

Όταν επιλέγετε εξοπλισμό άγκυρας, αξίζει να εστιάζετε στην ποιότητα. Δεν είναι όλοι οι χάλυβες ίδιοι. Ακόμα και αν οι αλυσίδες και τα κλειδιά φαίνονται ίδια με την πρώτη ματιά στον κατάλογο, στο ράφι ή στο καρούλι: η ουσία έγκειται στις λεπτομέρειες. Για όλα τα χρησιμοποιούμενα εξαρτήματα προσέξτε το φορτίο θραύσης, το οποίο πρέπει να αναφέρεται στα τεχνικά στοιχεία. Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε, για παράδειγμα, σε νηογνώμονες και, συχνά, απευθείας στους καταλόγους. Δεν είναι τυχαίο που η παροιμία λέει «η καδένα σπάει στον πιο αδύναμο κρίκο της». Πολλές περιπτώσεις ζημιάς οφείλονται σε κόπωση υλικού, π.χ. στα στριφτάρια άγκυρας. Αυτός είναι ο λόγος που όλος ο εξοπλισμός πρέπει να ελέγχεται τακτικά και να αντικαθίσταται σε περιοδικά διαστήματα.

Τέλος: Η αγκυροβόληση είναι κάτι που μαθαίνεται κυρίως κατά την πράξη. Και όπως συμβαίνει με κάθε νέα δεξιότητα, μερικές φορές κάτι θα πάει στραβά παρά την όλη προετοιμασία. Αυτό από μόνο του δεν είναι κακό, αλλά αποτελεί μέρος της διαδικασίας εκμάθησης. Είναι απλώς θέμα ελαχιστοποίησης των κινδύνων και ίσως καλό είναι να αποφεύγεται η αγκυροβόληση νύχτα με καταιγίδα σε ένα πολυσύχναστο μέρος ελλιμενισμού. Αξίζει επίσης να ανταλλάσσετε εμπειρίες με άλλους κυβερνήτες και να μοιράζεστε τις γνώσεις σας. Παράλληλα καθώς όσο προσεχτικοί και εάν είμαστε κατά  το αγκυροβόλιο, πολλά μπορούν να συμβούν. καλό είναι ναβρείτε την κατάλληλη ασφάλεια για το σκάφος σας στην Pantaenius.